Ubuntu - Wiki wortalu jakilinux.org

Ubuntu

Znajdujesz się na stronie Wiki, na której możesz edytować informację publikowaną w serwisie jakilinux.org. Wszystkie zmiany, których dokonasz zostaną automatycznie skopiowane do odpowiedniego artykułu wortalu, po zaakceptowaniu przez moderatora.

Uwaga: nie należy tłumaczyć/modyfikować nazw kolumn! Skrypt migrujący używa ich do przypisania pól w bazie danych!!!

CECHA	OPIS
GŁÓWNE CECHY DYSTRYBUCJI	Ubuntu to staroafrykańskie słowo oznaczające "człowieczeństwo wobec innych" (ang. humanity to others). Alternatywne tłumaczenie brzmi "ten kto nie potrafi skonfigurować Debiana". Mark Shuttleworth wraz z firmą Canonical Ltd. tworzą spójną, dopracowaną i wolną (od "wolność") dystrybucję Linuksa, z akcentem na prostotę zarządzania systemem i automatyczną konfigurację.
Wspierane architektury	amd64, i386, ppc
Minimalne wymagania sprzętowe	Dla trybu tekstowego: <192 MB RAM, 450 MB przestrzeni dyskowej. Dla trybu graficznego: 256 MB RAM, zalecane co najmniej 2 GB przestrzeni dyskowej.
Wolne oprogramowanie?	W większości wolny, lecz zawiera niewolne sterowniki. Z wersji na wersję coraz więcej.
INSTALACJA
Instalacja - ogółem	(8) Od wersji Dapper Drake, Ubuntu można zainstalować wprost z LiveCD, prostym graficznym i bardzo szybkim instalatorem. Instalator Ubuntu z wersji Breezy i wcześniejszych bardzo przypomina instalator Debiana Sarge. Jest tylko jeszcze bardziej przystosowany dla nowych użytkowników Linuksa i (przy wybraniu domyślnych opcji) zadaje jeszcze mniej trudnych pytań. Standardowo instaluje najświeższe GNOME 2.28 z ładnie skonfigurowanym i spójnym pulpitem.
Wybór pakietów	(2) Brak (zarówno w tekstowym jak i nowym graficznym instalatorze).
Wybór rodzaju instalacji - predefiniowane pakiety (desktop/serwer)	(2) Jest możliwość instalacji desktopowej (domyślna) lub serwerowej (przy podaniu opcji server podczas startu instalacji). Brak możliwości wyboru grup pakietów.
Wybór rodzaju instalacji ekspert/początkujący	(8) Możliwość wyboru instalacji — podział ze względu na stopień zaawansowania (tryb eksperta oraz zwykły) i na rodzinę jądra (2.4 lub 2.6).
Graficzny instalator	(6) Instalator graficzny uruchamiany z Dapper LiveCD jest prosty i intuicyjny. Wcześniejszy instalator działający w trybie tekstowym, wyświetlający okna dialogowe (oficjalny instalator do wersji Breezy włącznie) był nieco bardziej dopracowany ze względu na to, że oparty był na sprawdzonym instalatorze Debiana.
Szybkość instalatora	(6) Od wersji Dapper Drake, Ubuntu można zainstalować wprost z LiveCD, prostym graficznym i bardzo szybkim instalatorem. W wersjach Ubuntu 5.10 (Breezy) i wcześniejszych instalacja trwa dość długo. Standardowa instalacja przy wybraniu wariantu podstawowego na sprzęcie 1.6 GHz, 1 GB RAM zajmuje nawet do 35 minut — wszystkie pakiety przechodzą autokonfigurację. Dla porównania, Yoper w wersji 2.1.0-4 na tym samym sprzęcie instaluje się w 13 minut.
KONFIGURACJA
Graficzne zarządzanie systemem	(5) Ubuntu nie dostarcza specyficznego dla dystrybucji "Panelu sterowania", jak robi to Mandriva czy SUSE. Zarządzanie systemem opiera się o narzędzia GNOME, z kilkoma autorskimi dodatkami. Przydatne jest narzędzie do instalowania i usuwania oprogramowania - prostsze od Synaptica (na wzór panelu "Dodaj/Usuń programy" z MS Windows), jak również narzędzie do montowania dysków czy aplet informujący o możliwych aktualizacjach systemu (a'la Windows Update). W pewnych specyficznych przypadkach nie obędzie się bez użycia linii komend (powłoki, konsoli ang. shell).
Tekstowe zarządzanie systemem	(8) Dostępne jest bardzo dobre debianowe narzędzie do konfiguracji pakietów: debconf. Dzięki niemu konfiguracja wszystkich pakietów przebiega w podobny sposób.
PAKIETY
Liczba pakietów	(8) Oprócz standardowych pakietów skompilowanych i wspieranych przez deweloperów Ubuntu, dostępne są repozytoria pakietów universe i multiverse. W sumie daje to kilkanaście tysięcy pakietów. Pakiety z Debiana Sarge/Sid również mogą być instalowane (ale nie ma ku temu powodów).
Zarządzanie pakietami, automatyczne rozwiązywanie zależności	(8) APT — narzędzie Debiana do zarządzania pakietami to lider wśród podobnych narzędzi dla GNU/Linuksa. Instalacja oprogramowania jest zazwyczaj bezbolesna i zdecydowanie przyjemniejsza niż w większości systemów opartych na pakietach RPM. Jeden ujemny punkt za kilka konfliktów pojawiających się przy mocnym mieszaniu pakietów Ubuntu i Debiana (niestety deweloperzy Ubuntu nie starają się zachować kompatybilności z pakietami debianowymi, na których Ubuntu bazuje).
Graficzne narzędzie do instalacji oprogramowania	(8) Dostępne jest standardowe narzędzie Synaptic — graficzny program do zarządzania pakietami o możliwościach APT-a. Pożyteczne jeśli ktoś lubi sobie poklikać. Ubuntu dostarcza też prostszy interfejs do instalacji i usuwania podstawowych pakietów "desktopowych": Dodaj/Usuń aplikacje (wzorowane na podobnym narzędziu z systemu MS Windows) umożliwiający instalację kilkudziesięciu najpopularniejszych aplikacji za pomocą zaledwie kilku kliknięć myszą. W wersji Dapper Drake doszło jeszcze jedno narzędzie: gdebi, pozwalające na "klikalną instalację" pojedynczych pakietów DEB (podobnie jak instalacja plików EXE w MS Windows). Odpowiednie zależności ściągane są automatycznie za pomocą APT-a.
WYDAJNOŚĆ
Szybkość startu systemu	(6) Rozsądnie dobrane serwisy i ustawienia stawiają Ubuntu wyżej od Debiana jeśli chodzi o szybkość startowania systemu (daleko jednak jeszcze do doskonałości o czym wiedzą twórcy pracując intensywnie nad skróceniem szybkości bootowania). Na uwagę zasługuje fakt, że Ubuntu zarówno przy starcie jak i przy zamykaniu systemu używa graficznej prezentacji startujących usług, dzięki czemu mniej doświadczonych użytkowników nie kłuje w oczy od samego startu nieprzyjazna konsola.
Responsywność systemu	(7) Sensowna szybkość systemu wynikająca zapewne z braku przeładowania systemu niepotrzebnymi aplikacjami (reguła jedna aplikacja do jednego zadania). Na Ubuntu pracuje się efektywnie i bardzo przyjemnie. Technicznie: pakiety (oprócz jądra i libc) kompilowane są dla architektury 486, jednak uwzględniając optymalizacje dla procesorów Pentium III i wyższych. Uwaga: posiadacze kart graficznych Intela nie powinni instalować wersji Ubuntu 9.04, ponieważ karty te są w niej tragicznie obsługiwane i system działa zazwyczaj bardzo wolno.
STABILNOŚĆ/BEZPIECZEŃSTWO
Popularność	(9) Ubuntu w ciągu ostatniego roku pozyskało ogromną liczbę zwolenników. Obecnie plasuje się na drugiej pozycji w rankingu DistroWatch. Sam Debian wraz z jego odmianami i odnogami (Ubuntu, Kubuntu, Xubuntu, Ebuntu, Edubuntu, Mepis, Xandros, Sidux, Knoppix, Kanotix, DSL, …) to zdecydowanie najbardziej popularna dystrybucja Linuksa. Najłatwiej więc uzyskać pomoc w problemach związanych z jego użytkowaniem ponieważ większość rad zadziała we wszystkich jego odmianach.
Nacisk na bezpieczeństwo	(8) Nastawienie na bezpieczeństwo to jedna z głównych cech Debiana (a tym samym również Ubuntu). Jeśli często wykonujemy aktualizacje, nie powinniśmy specjalnie bać się o bezpieczeństwo naszego systemu. Wszystkie istotne dla bezpieczeństwa pakiety są na bieżąco łatane, a łatki ściągają się automatycznie, po wydaniu komend apt-get update, apt-get dist-upgrade (w tym również łatki dla jądra systemu). Specjalny aplet update-notifier informuje nas na bieżąco o nowych łatkach bezpieczeństwa, umożliwiając również aktualizację poprzez jedno kliknięcie myszą (po podaniu hasła roota).
Dojrzałość i stabilność systemu	(7) Ubuntu bazuje na Debianie, który jest jedną z najbardziej dojrzałych dystrybucji. Teoretycznie więc mimo młodego wieku, system powinien być dojrzały i stabilny.
LOKALIZACJA
Instalator po polsku	(8) Instalator Ubuntu jest w pełni spolszczony. Jednym z priorytetów Ubuntu jest dostarczanie systemu w jak największej liczbie języków.
Domyślnie zainstalowany system jest spolonizowany	(7) System po instalacji jest spolonizowany. Jedyne problemy jakich doświadczyłem, to fonty w aplikacjach pisanych dla KDE (standardowo w dystrybucji wszystkie programy opierają się na GTK) - dotyczy wersji Breezy Badger. Rozwiązanie to instalacja programu qtconfig i zmiana fontów na zawierające polskie znaki.
Możliwość ręcznej polonizacji systemu	(5) W przypadku, gdy coś nie działa tak jak chcieliśmy, powinniśmy zaprzyjaźnić się z narzędziem: dpkg-reconfigure, które w prosty sposób pozwoli nam przekonfigurować pakiety i zmienić aktualne ustawienia. W szczególności, polecenie dpkg-reconfigure locales przekonfiguruje nam pakiet odpowiedzialny za polonizację. Edycja plików konfiguracyjnych nie powinna być konieczna w celu osiągnięcia pełnej lokalizacji.
APLIKACJE/SIECI
Wsparcie dla zastrzeżonych formatów	(5) Ubuntu z początku było dystrybucją zawierającą domyślnie tylko wolne oprogramowanie. Filozofia ta zmienia się z wersji na wersję, dryfując w kierunku rozwiązań wygodniejszych dla typowego użytkownika. Z doinstalowaniem na własną odpowiedzialność wszystkich potrzebnych, ale zamkniętych kodeków czy programów nie ma problemu. Dostępne są one w repozytorium multiverse (niewspierane, ale hostowane gościnnie na ubuntu.com). Wiki projektu opisuje stan wsparcia dla zastrzeżonych formatów na stronie Restricted Formats. W wersji Feisty Fawn ma pojawić się pakiet Ubuntu Restricted Extras umożliwiający prostą instalację zastrzeżonych kodeków i formatów. Innym prostym sposobem na szybką instalację potrzebnych zamkniętych programów jest skorzystanie z pakietu EasyUbuntu - graficznego instalatora, dzięki któremu uzyskamy w systemie wsparcie dla windowsowych fontów i kodeków, zainstalujemy sterowniki NVidia i ATI oraz wiele aplikacji jak Skype czy RealPlayer.
Współpraca z Neostradą (Sagem)	(6) Jeśli chodzi o obsługę modemu Sagem, to niestety z wersji na wersję Ubuntu jest coraz gorzej. Do wersji 5.10 (Breezy Badger) wystarczyło zainstalować pakiet eagle-ust-utils, a prowadził on za rękę w bezproblemowej instalacji Neostrady z modemem Sagem (opis w dziale Połączenie z Internetem). W wersji Ubuntu 6.06 (Dapper Drake) niestety pojawiły się sterowniki Eagle niekompatybilne z wersją jądra. Aby zainstalować Neostradę, trzeba się więc nieźle napracować. Szczegółowy opis na forum Ubuntu.pl: Neostrada (modem Sagem) w Ubuntu Dapper Drake. Ostatnimi czasy z pomocą przyszedł projekt UbuNeo umożliwiający prostą instalację Neostrady w Ubuntu.
Współpraca z Neostradą (Alcatel)	(6) Instalacja nie jest w pełni automatyczna. Pakiet speedtouch instaluje oprogramowanie ładujące firmware. Sam sterownik należy załadować ręcznie. To samo dotyczy edycji plików konfiguracyjnych. Więcej o Ubuntu, Neostradzie i modemie Speedtouch w dziale Połączenie z Internetem. Ostatnimi czasy z pomocą przyszedł projekt UbuNeo umożliwiający prostą instalację Neostrady w Ubuntu.
Współpraca z ISDN	(4) Podobnie jak w Debianie, dostępne są moduły oraz aplikacje do obsługi ISDN.
Sieć bezprzewodowa	(8) System automatycznie wykrywa sieć bezprzewodową (na pulpicie GNOME umieszczana jest odpowiednia ikona wskazująca na stan połączenia). Dostępne są oczywiście wszystkie debianowe dodatkowe narzędzia do radzenia sobie z siecią bezprzewodową, w tym ndiswrapper i graficzna nakładka na niego. Dodatkowo od wersji 6.06 Dapper Drake zarządzanie połączeniami WiFi może ułatwić nam poręczny NetworkManager.